Varlik bezmi Onun nazinin sehididir.
Yirminci yüzyilin en önemli mütefekkirlerinden, edebiyatcilarindan ve siyasetcilerinden
Allame unvanli Muhammed Ikbal,Sarktan Haberin Tr Lalesi kisminda böyle anlatir insan
ve kainat tasavvurunu. Eserleri Urdu ve Fars edebiyatinin en yetkin örnekleri arasinda yer alan
Ikbal,Sarktan Haberde, asil hikmetin ask ve muhabbet olmasini merkeze alarak naz-niyaz
baglaminda insan-i kamilligin cesitli vechelerini beyit ve rubaleriyle, kaleminden birer inci gibi
döküyor.
Bülbüllerin Hakmi ya da Hakmlerin Bülbülü olarak anilan Ikbalin gerek Batili sairlerin ve
filozoflarin düsüncelerini veciz beyitlerle özetledigi gerekse Milletler Cemiyeti gibi, dönemin
gelecek nesillere miras kalacak yapilarini öz ve derin kelamiyla ele alarak hem bireyin hem
toplumun Allah ile olan ve olmasi gereken rabitasina tasavvuf irfan ekseninde baktigi bu
eserindeki mazmunlarla, destanlarla ve efsanev karakterlerle kurulan örneklemeler, insandan
yola cikarak onun icinde cosup tasan Askin bir irmak gibi cagladiginin göstergesi.
Milletler baglaminda da birlik fikrini savunan, Hint Müslümanlari ile diger Müslüman
halklarin savas dönemi emperyalizm mücadelesine bgane kalmayarak özellikle Türk direnisini
takdire sayan bulan; düsüncesini, icinde tasidigi coskun ilah ask nesvesi ve örnek aldigi
isimlerin tasavvurlari, özellikle mürsidi gibi gördügü Hz. Mevlananin ask ile insana ve kainata
bakisi baglaminda sekillendiren Ikbal, Islam ve Islam tasavvufunu eksene alarak Bati felsefesi
ile pozitivizmini akici, duru ve derinlik dolu latif edeb dili ile elestiriyor. Insanin kendi
farkindaligini saglayabilmesi ve bu ask dolu iklimde kendini bulabilmesi ihtiyaci, onun
dizelerinde bir haykirisa dönüsüyor.
Ali Nihat Tarlanin,Peyam-i MasrikveZebr-i Acemisimli calismalariSarktan Haberadi
altinda nesrederek Türkceye kazandirdigi bu eser, yeni Ikbal okuyucularinin da bir farkindalik
ve irfan dünyasina adim atmalarini saglayacak.
